Mikroflora jelitowa to dobroczynne mikroorganizmy zasiedlające nasz przewód pokarmowy, które mogą pośrednio wpływać na mechanizmy regulujące funkcjonowanie wielu układów i narządów. Uczestniczą w trawieniu pokarmu, stymulowaniu układu odpornościowego, ochronie przed wnikaniem szkodliwych drobnoustrojów oraz przed procesami nowotworzenia. Jedna z hipotez rozwoju przewlekłych chorób zakłada, że prowadzić mogą do nich zmiany w mikroflorze. Powiązano je bowiem z występowaniem astmy, alergii, chorób serca, nowotworów i choroby Alzheimera.
Przeszczep kału to metoda leczenia wielu zaburzeń, takich jak nieswoiste zapalne choroby jelit, zespół jelita drażliwego, a także nawracające zakażenia bakteriami Clostridium difficile (bakterie te są częstą przyczyną zakażeń szpitalnych objawiających się biegunkami). Polega na wprowadzeniu zawiesiny kału zdrowej osoby do przewodu pokarmowego osoby chorej w celu przeniesienia dobroczynnych bakterii. Konieczne jest jednak dokładne poznanie czynników wpływających na powodzenie tej obiecującej formy terapii.
Naukowcy wykazali, że na skuteczność transferu kału wpływa różnorodność mikrobiologiczna przeszczepianego materiału. Im więcej gatunków znajduje się u dawcy, tym większa jest szansa powodzenia zabiegu. Idealny dawca posiada jak najwięcej kluczowych gatunków mikroorganizmów, czyli bakterii wytwarzających substancje chemiczne, których brak w jelicie biorcy przyczynia się do rozwoju choroby, np. u pacjentów cierpiących na choroby zapalne jelit lub cukrzycę szansa na dłuższą remisję jest zależna od ilości bakterii produkujących maślany. Te związki chemiczne regulują funkcjonowanie układu odpornościowego oraz metabolizm energetyczny. Działają one przeciwnowotworowo i przeciwzapalnie. W przebiegu nieswoistych zapaleń jelit produkcja tych związków spada, a ich suplementacja może prowadzić do odbudowy chorobowo zmienionej błony śluzowej jelita.
Wykazano, że bogata mikroflora bakteryjna dawcy nie gwarantuje jednak wytworzenia się podobnej u biorcy. Na utrzymanie się kluczowych gatunków wpływa równowaga pomiędzy nimi a innymi mikroorganizmami obecnymi w środowisku jelita. Istotne dla żywotności drobnoustrojów jest też ryzyko przeniesienia atakujących je wirusów, które wpływają na funkcje metaboliczne bakterii, a nawet mogą doprowadzić do ich śmierci. Czasami przyczyną niepowodzenia przeszczepu jest reakcja układu odpornościowego biorcy przeciwko otrzymanym bakteriom, co wynika najprawdopodobniej z różnic genetycznych pomiędzy nim a dawcą. Aby zwiększyć szanse na powodzenie przeszczepu, zaleca się zmianę diety, gdyż szybka i całkowita rezygnacja z produktów odzwierzęcych może zmienić skład mikroflory jelitowej w ciągu 24 godzin. Mechanizm ten nie jest dobrze poznany, dlatego odnotowywanie informacji dotyczących diety i tła genetycznego mogłoby w przyszłości pomóc w dokładnym zrozumieniu ich wpływu na skuteczność przeszczepu kału.
Dalsze badania nad tą rewolucyjną formą terapii mogą przyczynić się do jej szerszego stosowania. Jest to szczególnie ważne dla pacjentów cierpiących na trudne do wyleczenia choroby, powiązane ze zmianami mikroflory jelit.
Źródła:
Miałam taki przeszczep. Dziękuję Human Biome Institute !!!